Burkina Faso
Z Wikipedia
Burkina Faso Burkina Faso | |||||
| |||||
| |||||
Dewiza: (fr.) Unité, Progrés, Justice (Jedność, Postęp, Sprawiedliwość) | |||||
Hymn: Une Seule Nuit | |||||
Język urzędowy | francuski | ||||
Stolica | Wagadugu | ||||
Ustrój polityczny | republika | ||||
Głowa państwa | prezydent Blaise Compaoré | ||||
Szef rządu | premier Tertius Zongo | ||||
Powierzchnia • całkowita • wody śródlądowe | 73. na świecie 274 200 km² 400 km² (0,15%) | ||||
Liczba ludności (2009) • całkowita • gęstość zaludnienia | 61. na świecie 15 746 232▲ 57,4 osób/km² | ||||
Jednostka monetarna | Frank CFA (XOF) | ||||
Niepodległość | od Francji 5 sierpnia 1960 | ||||
Religia dominująca | Chrześcijaństwo i Islam | ||||
Strefa czasowa | UTC ±0 | ||||
Kod ISO 3166 | BF/BFA/854 | ||||
Domena internetowa | .bf | ||||
Kod samochodowy | BF | ||||
Kod telefoniczny | +226 | ||||
1 Dane podane za CIA The World Factbook (źródło:CIA) (ang.) 2 Dane szacunkowe na lipiec 2009, podane za CIA The World Factbook (źródło:CIA) (ang.) |
Burkina Faso (fr. Burkina Faso) – państwo w Afryce Zachodniej bez dostępu do morza. Dawniej Górna Wolta (Republique du Haute-Volta), w 1984 prezydent Thomas Sankara nadał mu nową nazwę, która oznacza "kraj prawych ludzi" w językach mossi i diula, będących głównymi rdzennymi językami kraju.
Burkina Faso, dawna kolonia francuska, uzyskała niepodległość w 1960 roku. Destabilizacja państwa w latach 70. i 80. XX w. poprzedziła wielopartyjne wybory we wczesnych latach 90.
Stolicą kraju jest Wagadugu (Ouagadougou), nazywane przez Burkińczyków Ouaga.
Spis treści |
Geografia
Teren kraju jest przeważnie równinny z lokalnymi fałdowaniami, zwłaszcza w zachodniej części kraju, gdzie sięga Wyżyna Gwinejska - znajduje się tu najwyższy szczyt kraju Pic de Nakourou (Tena Kuru) - 749 m n.p.m. przy samej granicy z Mali. Nieco dalej na wschód rozciąga się pasmo Chaîne de Banfora z główną atrakcją turystyczną kraju - wodospadami Cascades de Karfiguéla. Na terenie Burkina Faso rozpoczynają swój bieg także trzy ważne rzeki regionu: Wolta Czarna, Wolta Czerwona i Wolta Biała, które zlewają się następnie, tworząc rzekę Wolta.
Naturalną szatą roślinną państwa jest sawanna. Na południowym zachodzie przy granicy z Mali oraz Wybrzeżem Kości Słoniowej występuje bujna roślinność sawannowa. Na północy natomiast rozciąga się sawanna sucha z niskimi akacjami i kolczastymi krzewami. Na północnym wschodzie kraju występuje roślinność pustynna. Często spotykanymi tu przedstawicielami świata zwierząt są żyrafy, słonie, lwy, zebry i sępy.
Historia
Burkina Faso została skolonizowana w latach 90. XIX w. przez Francję, po pokonaniu miejscowych Mossi. Pierwotnie była administrowana jako część kolonii Wybrzeże Kości Słoniowej, ale już w 1919 r. została oddzielną kolonią, by później utracić ten status. Odzyskała go w 1947.
Burkina Faso uzyskała samorządność w 1958, a pełną niepodległość w 1960. Pierwszy przewrót wojskowy miał miejsce w 1966. W 1978 nastąpiła restauracja administracji cywilnej, ale już w 1980 dokonany został kolejny przewrót pod wodzą Saye Zerbo. Dwa lata później władzę zdobył Jean-Baptiste Ouédraogo. Następny zamach stanu w 1983 pozwolił kpt. Thomasowi Sankarze przejąć władzę. W 1984 zmieniono nazwę kraju z "Górna Wolta" na "Burkina Faso". Sankara został obalony w wyniku kolejnego zamachu stanu w 1987, a władzę przejął Blaise Compaoré, który nadal sprawuje władzę.
Gospodarka
Kraj biedny, rozwijający się. Jest to efekt systematycznego wzrostu liczby ludności i słabej gleby. Rolnictwo i hodowla zwierząt wytwarzają 32% produktu krajowego brutto, a trudni się nimi 80% ludności czynnej zawodowo. Główne uprawy to: sorgo, proso, kukurydza, orzeszki ziemne, ryż, i bawełna. Przemysł słabo rozwinięty, przede wszystkim tekstylny i przetwórstwa żywności. Niewielka ilość surowców naturalnych jak: miedź, żelazo, rudy manganu i najważniejsze z nich złoto. Kilkaset tysięcy osób co roku migruje do państw sąsiednich w poszukiwaniu pracy, m.in. do Wybrzeża Kości Słoniowej i Ghany.
Klimat
W Burkina Faso występuje klimat głównie tropikalny z dwoma bardzo odrębnymi sezonami. Pora deszczowa występuje na południu kraju od maja do października, a na północy jest krótsza i trwa od lipca do września. Sezon suchy trwa od 8 do 9 miesięcy (od października do czerwca). W porze deszczowej opady w kraju utrzymują się na poziomie między 600 a 900 milimetrów (24-35 cali). W suchej porze wieje silny, północno-wschodni wiatr Harmattan znad Sahary, który przynosi pył i piasek. Burkina Faso jest często nawiedzana przez długotrwałe susze.
Można wyróżnić trzy główne strefy klimatyczne:
- sahelska: występuję w północnej części kraju i zazwyczaj poziom opadów utrzymuje się na poziomie do 600 milimetrów (24 cali) opadów rocznie. Występują wysokie temperatury od 5 do aż 47 °C (40-115 °F).
- sudano-sahelska: rozciąga się między 11° 3' i 13° 5' szerokości geograficznej północnej. Występują pośrednie temperatury i opady.
- sudano-gwinejska: występuje na południu kraju. Poziom opadów wynosi ponad 900 mm deszczu rocznie, a średnie temperatury są na stosunkowo niskim poziomie.
Kultura
Główne gałęzie lokalnego rzemiosła to wyplatanie koszyków, ceramika, barwienie tkanin i wykonywanie przeróżnych skórzanych przedmiotów. Przedmioty takie jak figurki, instrumenty muzyczne i maski, produkowane są często do użytku kościelnego. Wiele artystów produkuje pamiątki dla ciągle rosnącego ruchu turystycznego (Burkina Faso jest jednym z najchętniej odwiedzanych krajów w Afryce Zachodniej)
Atrakcje turystyczne
W Burkinie Faso możemy znaleźć wiele atrakcji turystycznych, oto jedne z nich:
- Muzeum Manega
- święte krokodyle z Sabou
- muzeum w Bobo-Dioulasso
- wodospady w Banfora
- wierzchołki w pobliżu Sindou
- Park Bangr Weogo
Miasta
Większe miasta:
Demografia
W Burkina Faso szacowana średnia długość życia wynosi poniżej 50 lat. Jest to jedna z najniższych na świecie średnich długości życia. Mężczyźni żyją średnio 42 lata, a kobiety 45 lat. Mediana wieku mieszkańców wynosi poniżej 17 lat. W 2006 r. tempo wzrostu liczby ludności wynosiło 3%.
- Struktura wiekowa:
- mieszkańcy w wieku od 0 do 14 lat stanowią 46.8% liczby ludności kraju,
- mieszkańcy w wieku od 15 do 64 lat stanowią 50.7% liczby ludności kraju,
- mieszkańcy w wieku 65 lat i powyżej stanowią 2,5% liczby ludności kraju.
- Mediana wieku (ogółem): 16,5 lat,
- Mężczyźni: 16,3 lat,
- Kobiety: 16,7 lat.
Sport
- Ta sekcja jest zalążkiem. Jeśli możesz, rozbuduj ją.
W sporcie Burkina Faso znana jest głównie z piłki nożnej.
Religia
- Islam - 50%
- Animizm - 31%
- Katolicyzm - 10,2%
- Zielonoświątkowcy - 6,3%
- Protestantyzm - 1,8%
Podział administracyjny
Burkina Faso podzielona jest na 13 regionów[potrzebne źródło] i 45 prowincji.
Ciekawostki
- W 1980 roku Jan Paweł II odbył pielgrzymkę do Afryki Zachodniej, odwiedzając m.in. Burkina Faso
- Motto państwowe brzmi: Unité, Progrés, Justice (fr. ‘Jedność, postęp, sprawiedliwość’)
Przypisy
Linki zewnętrzne
|
|
|