Definición y significado de mecenas

Voor de Leuvense studentenvereniging zie Mecenas (studentenvereniging)

Mecenas is een persoon die als beschermheer of -vrouwe van kunstenaars, geleerden of sporters optreedt door ze van financiële middelen te voorzien, zodat ze zich zorgeloos kunnen wijden aan hun scheppend werk, wetenschappelijk onderzoek of sportieve loopbaan. De kenmerkende eigenschap van een mecenas heet mecenaat. Hij is meestal welgesteld, zodat hij zich het financiële offer kan veroorloven. De begunstigde artiest, wetenschapper of atleet wordt in dit verband protegé genoemd.

In tegenstelling tot een sponsor verwacht een mecenas niet dat hij er uiteindelijk voordeel van zal ondervinden.

De term mecenas is een eponiem, afkomstig van Gaius Cilnius Maecenas, de rijke Romein die de beschermheer was van schrijvers als Vergilius, Propertius en Horatius. Hij speelde een belangrijke rol in keizer Augustus' cultuurpolitiek.

In de 21ste eeuw start het mecenaat in Europa een nieuwe bloeiperiode, na decennia van overheidszorg voor de kunsten. Steeds meer liefhebbers van beeldende kunst, theater, muziek, literatuur, etc. beseffen, dat hun steun noodzakelijk is nu overheden hun financiering voor cultuur steeds verder terugschroeven. Onder deze nieuwe mecenassen zijn drie hoofdgroepen van gevers te onderscheiden, zo wijst recent onderzoek uit. Ten eerste de naoorlogse generatie of babyboomers die nu hun vermogen gaan verdelen. Dan de generatie tussen de 30 en 50 jaar -met name in het bedrijfsleven en de financiële wereld- die met hun snel gestegen inkomens ruimhartig kunnen zijn. Tot slot vrouwen, als belangrijkste erfgenamen wereldwijd en de snelst groeiende groep ondernemers. Daarmee is mecenaat niet langer een begrip uit het verleden, maar een actuele aanvullende financieringsbron voor kunst en cultuur.

Enkele bekende mecenassen uit de geschiedenis zijn:

• Hipparchus
• Alfons X van Castilië
• Lorenzo de' Medici
• Borso d'Este
• Simon de Mirabello
• Jan van Berry
• Matthias Corvinus
• Paus Julius II
• Hendrik VIII van Engeland
• Muhammad Quli Qutb Shah
• Franz Anton Mesmer
• Pavel Tretjakov
• Nadezdja von Meck
• Lady Ottoline Morrell

  Zie ook

• Filantroop
• mecenaatsinkomsten

  Literatuur over mecenaat in Nederland

• Helleke van den Braber, "Geven om te krijgen. Literair mecenaat in Nederland tussen 1900 en 1940" (2002)

• Carla Graft, "Kunst in Nood. Haagse kunstliefhebbers en hun initiatieven voor steun aan noodlijdende beeldend kunstenaars" (2008)

• Renée Steenbergen, "De Nieuwe Mecenas. Cultuur en de terugkeer van het particuliere geld" (2008)

  Externe links

• Cultuurmecenaat, stimuleringsprogramma in Nederland
• Mecenaat in Nederland, Henk van Os, 2004