Definición y significado de nauczyciel

Z Wikipedia

Nauczyciel - jeden z zawodów zgodnie z polską klasyfikacją zawodów (PKZ) przy czym należy odróżnić nauczyciela w szkolnictwie wyższym (akademickiego) od nauczyciela ujętego w ustawie Karta Nauczyciela. Doborem kandydatów do zawodu nauczycielskiego zajmuje się pedeutologia.

Nauczyciel w Polsce

Nauczyciel w polskim systemie oświaty - zgodnie z polską klasyfikacją zawodów (PKZ):

• 232 Nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych
  • 2321 Nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych
    • 232101 Nauczyciel biologii
    • 232102 Nauczyciel chemii
    • 232103 Nauczyciel etyki
    • 232104 Nauczyciel fizyki i astronomii
    • 232105 Nauczyciel geografii
    • 232106 Nauczyciel historii
    • 232107 Nauczyciel informatyki/technologii informacyjnej
    • 232108 Nauczyciel języka obcego
    • 232109 Nauczyciel języka polskiego
    • 232110 Nauczyciel matematyki
    • 232111 Nauczyciel muzyki
    • 232112 Nauczyciel plastyki
    • 232113 Nauczyciel przedmiotów zawodowych artystycznych
    • 232114 Nauczyciel przedmiotów zawodowych ekonomicznych
    • 232115 Nauczyciel przedmiotów zawodowych medycznych
    • 232116 Nauczyciel przedmiotów zawodowych rolniczych i leśnych
    • 232117 Nauczyciel przedmiotów zawodowych technicznych
    • 232118 Nauczyciel przedmiotów zawodowych turystycznych
    • 232119 Nauczyciel przedsiębiorczości
    • 232120 Nauczyciel religii
    • 232121 Nauczyciel techniki
    • 232122 Nauczyciel wiedzy o społeczeństwie
    • 232123 Nauczyciel wychowania fizycznego
    • 232190 Pozostali nauczyciele gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych

• 233 Nauczyciele szkół podstawowych i przedszkoli
  • 2331 Nauczyciele szkół podstawowych
    • 233101 Nauczyciel etyki w szkole podstawowej
    • 233102 Nauczyciel historii i społeczeństwa w szkole podstawowej
    • 233103 Nauczyciel informatyki w szkole podstawowej
    • 233104 Nauczyciel języka obcego w szkole podstawowej
    • 233105 Nauczyciel języka polskiego w szkole podstawowej
    • 233106 Nauczyciel matematyki w szkole podstawowej
    • 233107 Nauczyciel muzyki w szkole podstawowej
    • 233108 Nauczyciel nauczania początkowego
    • 233109 Nauczyciel plastyki w szkole podstawowej
    • 233110 Nauczyciel przyrody w szkole podstawowej
    • 233111 Nauczyciel religii w szkole podstawowej
    • 233112 Nauczyciel techniki w szkole podstawowej
    • 233113 Nauczyciel wychowania fizycznego w szkole podstawowej
    • 233190 Pozostali nauczyciele szkół podstawowych
  • 2332 Nauczyciele przedszkoli
    • 233201 Nauczyciel przedszkola

• 234 Nauczyciele szkół specjalnych
  • 2341 Nauczyciele szkół specjalnych
    • 234101 Nauczyciel głuchych i niedosłyszących (surdopedagog)
    • 234102 Nauczyciel niewidomych i niedowidzących (tyflopedagog)
    • 234103 Nauczyciel przewlekle chorych i niepełnosprawnych ruchowo
    • 234104 Nauczyciel upośledzonych umysłowo (oligofrenopedagog)
    • 234190 Pozostali nauczyciele szkół specjalnych

• 235 Pozostali specjaliści szkolnictwa i wychowawcy
  • 2351 Specjaliści metod nauczania
    • 235101 Nauczyciel doradca metodyczny
    • 235102 Nauczyciel instruktor
    • 235190 Pozostali specjaliści metod nauczania
    • 2352 Wizytatorzy szkolni
    • 235201 Wizytator
    • 2353 Egzaminatorzy
    • 235301 Egzaminator osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdem
    • 235390 Pozostali egzaminatorzy
  • 2359 Specjaliści szkolnictwa i wychowawcy gdzie indziej niesklasyfikowani
    • 235901 Nauczyciel bibliotekarz
    • 235902 Nauczyciel konsultant
    • 235903 Nauczyciel logopeda
    • 235904 Nauczyciel psycholog
    • 235905 Nauczyciel - specjalista terapii pedagogicznej
    • 235906 Nauczyciel w placówkach pozaszkolnych
    • 235907 Pedagog szkolny
    • 235908 Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych
    • 235910 Wykładowca na kursach (edukator, trener)
    • 235990 Pozostali specjaliści szkolnictwa i wychowawcy gdzie indziej niesklasyfikowani

Zawód nauczyciela regulowany jest w dwóch zupełnie odmiennych aktach prawnych.Obowiązujące w Polsce ustawodawstwo rozróżnia:

• nauczycieli – do których stosuje się ustawę z dnia 26 stycznia 1982 r. — Karta Nauczyciela
• nauczycieli akademickich – ustawa z dnia 27 lipca 2005 r. — Prawo o szkolnictwie wyższym

Karta Nauczyciela - określa:

Art. 1. 1. Ustawie podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w:

1) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, z zastrzeżeniem ust. 2 pkt 1a oraz pkt 2 lit. a),

2) zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawie nieletnich,

3) publicznych placówkach opiekuńczo-wychowawczych oraz ośrodkach adopcyjno-opiekuńczych działających na podstawie ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej. (Karta Nauczyciela)

W Polsce kandydatowi na stanowisko nauczyciela stawia się wymagania dotyczące kwalifikacji, postaw moralnych, odpowiedniego zdrowia.

Art. 9. 1. Stanowisko nauczyciela, ... , może zajmować osoba, która:

1) posiada wykształcenie wyższe z odpowiednim przygotowaniem pedagogicznym lub ukończyła zakład kształcenia nauczycieli i podejmuje pracę na stanowisku, do którego są to wystarczające kwalifikacje,

2) przestrzega podstawowych zasad moralnych,

3) spełnia warunki zdrowotne niezbędne do wykonywania zawodu. (Karta Nauczyciela)

Dyrektorzy szkół, kierownicy placówek oświatowo - wychowawczych, decydują o zatrudnieniu nauczyciela. Karta Nauczyciela art.9 – 4 grupy wymagań:1. poziom wykształcenia adekwatny do typu i rodzaju szkoły w którym chce pracować przykładowa osoba2. Kwalifikacje do nauczania konkretnego przedmiotu bądź prowadzenia konkretnego typu zajęć3. Przygotowanie pedagogiczne4. Zaświadczenie lekarskie o spełnianiu warunków zdrowotnych niezbędnych w pracy nauczyciela5. NiekaralnośćW/w warunki muszą być spełnione łącznie.

Od 5 kwietnia 2000 roku we wszystkich szkołach publicznych i placówkach im równoważnym nauczyciele podlegają systemowi awansu zawodowego. Na poszczególnych szczeblach uzyskują kolejno tytuły:

• nauczyciel stażysta,
• nauczyciel kontraktowy,
• nauczyciel mianowany,
• nauczyciel dyplomowany.

Istnieje także tytuł honorowego profesora oświaty, przyznawany najbardziej zasłużonym nauczycielom dyplomowanym.

Nauczycielem, być powinien odpowiednio przygotowany specjalista w danej dziedzinie nauki, obowiązkowo posiadający przygotowanie pedagogiczne umiejącym przekazać wiedzę, nauczyć w sposób zrozumiały i przystępny człowiekowi zgodnie z jego możliwościami biopsychosocjofizycznymi.

Zobacz też

• system oświaty w Polsce,
• dydaktyka
• Dzień Edukacji Narodowej ("Dzień Nauczyciela")
• profesor oświaty
• nauczyciel akademicki
• pracownicy uczelni
• Nauczyciel Roku

Linki zewnętrzne

• Ustawa z dn. 27 kwietnia 1972 r., Karta Praw i Obowiązków Nauczyciela (Dz. U. z 1972 r., Nr 16, poz. 14).
• Ustawa z dn. 26 stycznia 1982 r., Karta Nauczyciela (Dz. U. z 1982 r. Nr 3, poz. 19 z poźn. zmianami).
• Nauczyciele we wrześniu 2008. Stan i struktura zatrudnienia, raport Centralnego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli (2009).
• Informacja NIK o wynikach kontroli kształcenia nauczycieli w państwowych szkołach wyższych (2001).
• Informacja NIK o wynikach kontroli organizacji i finansowania doskonalenia i dokształcania zawodowego nauczycieli